Pewarna Makanan Buatan Membuat Kanak-kanak Hyperactive, Hoax Atau Fact?

Makanan berwarna-warni memang menarik perhatian, terutama untuk kanak-kanak. Walau bagaimanapun, anda masih perlu menyedari kesan pewarna makanan buatan pada kanak-kanak. Walaupun kebanyakan selamat, beberapa kajian menunjukkan hubungan antara pewarna makanan buatan dan peningkatan kecenderungan hiperaktif pada kanak-kanak. Adakah itu benar?

Kandungan dan jenis pewarna makanan

Pewarna makanan adalah bahan kimia yang digunakan untuk menambahkan warna pada makanan. Pewarna ini sering ditambahkan ke makanan olahan, minuman, dan juga rempah memasak. Biasanya ramuan yang satu ini digunakan untuk mencantikkan penampilan makanan agar lebih menarik.

Terdapat dua jenis pewarna makanan, iaitu larut dan tidak larut dalam air. Pewarna larut dalam air biasanya dalam bentuk serbuk, berbutir, atau cair, sementara yang tidak larut adalah untuk produk yang mengandungi lemak dan minyak.

Pelbagai produk yang mengandungi pewarna makanan akan diuji keselamatannya oleh Badan Pengawas Makanan dan Dadah (BPOM). Jadi, pelbagai produk di pasaran yang mengandungi pewarna telah lulus ujian dan dianggap selamat untuk dimakan, asalkan ada nombor pendaftaran POM.

Berikut adalah beberapa jenis pewarna makanan buatan yang selamat digunakan, iaitu:

Merah No. 3 (Erythrosine), warna merah ceri yang biasa digunakan dalam gula-gula dan pasta untuk menghias kek.
Merah No. 40 (Allura merah), warna merah gelap yang digunakan dalam minuman sukan, gula-gula, perasa, dan bijirin.
Kuning No. 5 (Tatrazine), warna lemon kuning yang digunakan dalam gula-gula, minuman ringan, kerepek, popcorn, dan bijirin.
Kuning No. 6 (Matahari terbenam kuning), warna kuning-oren yang digunakan dalam gula-gula, sos, makanan bakar, dan pengawet buah.
Biru No. 1 (Biru cemerlang), warna pirus yang digunakan dalam ais krim, kacang polong, sup bungkus, dan bahan menghias kek.
Biru No. 2 (Cargo Indigo), adalah warna biru terang yang digunakan dalam gula-gula, ais krim, bijirin, dan makanan ringan.

Adakah benar bahawa pewarna makanan buatan menjadikan kanak-kanak hiperaktif?

Pelbagai kajian telah dilakukan untuk mengkaji kesan pewarna makanan buatan terhadap tingkah laku kanak-kanak. Pada mulanya, pada tahun 1973 seorang ahli alergi pediatrik menyatakan bahawa masalah hiperaktif dan pembelajaran pada kanak-kanak disebabkan oleh pewarna makanan buatan dan pengawet dalam makanan.

Kemudian penyelidikan yang dilakukan oleh Badan Piawaian Makanan Inggeris pada tahun 2007 menunjukkan bukti serupa yang menyatakan bahawa memakan makanan yang mengandungi pewarna makanan buatan dapat meningkatkan tingkah laku hiperaktif pada anak-anak.

Kajian ini menguji kanak-kanak berumur 3, 8, dan 9 tahun. Ketiga-tiga kumpulan umur ini diberi pelbagai jenis minuman untuk melihat kesannya. Setiap minuman mengandungi kandungan berikut:

Minuman pertama mengandungi pewarna makanan buatan yang berwarna kuning matahari terbenam (E110), karmoisin (E122), tartrazin (E102), dan Ponceau 4R (E124).
Minuman kedua mengandungi pewarna dan pengawet natrium benzoat. Campuran warna adalah kuning quinoline (E104), allura merah (E129), kuning matahari terbenam, dan karmoisin.
Minuman ketiga adalah plasebo (tanpa kandungan atau bahan kimia, hanya digunakan sebagai perbandingan dalam penyelidikan atau ujian klinikal) dan tidak mengandungi bahan tambahan.

Dari hasil kajian, didapati bukti bahawa tingkah laku hiperaktif pada kanak-kanak berumur 8 dan 9 tahun meningkat ketika minum minuman pertama dan kedua. Manakala tahap hiperaktif kanak-kanak berumur 3 tahun meningkat setelah minum minuman pertama tetapi tidak begitu banyak setelah minum minuman kedua.

Dari hasil kajian, para pakar menyimpulkan bahawa kesan pewarna makanan buatan memberi kesan positif terhadap hiperaktif kanak-kanak.

Sebagai tambahan, dipetik dari Healthline, satu lagi kajian menunjukkan bahawa 73 peratus kanak-kanak dengan ADHD menunjukkan penurunan gejala ketika pewarna makanan dan pengawet buatan dikeluarkan dari makanan mereka.

Walau bagaimanapun, penyelidik di Universiti Southampton mendapati bahawa komponen genetik yang menentukan bagaimana pewarna makanan mempengaruhi tingkah laku kanak-kanak. Kesan pewarna makanan buatan juga telah diperhatikan pada kanak-kanak tanpa ADHD. Akibatnya, beberapa kanak-kanak, termasuk mereka yang mempunyai ADHD, mempunyai tahap kepekaan yang lebih tinggi terhadap bahan kimia daripada yang lain.

Oleh itu, untuk mengelakkan kesan berbahaya pewarna makanan buatan pada kanak-kanak, ada baiknya hadkan pengambilannya. Sekiranya anda ingin kreatif dalam membuat makanan berwarna, cuba gunakan pewarna semula jadi seperti daun suji untuk hijau, gunakan ubi jalar ungu untuk ungu, dan kunyit untuk kuning. Walaupun warna yang dihasilkan tidak begitu menarik seperti pewarna makanan buatan, pewarna semula jadi lebih selamat dan sihat untuk si kecil anda.